Crypto cho người mới: 9 thuật ngữ PHẢI BIẾT để không "mù tịt"!

Ngồi cà phê vỉa hè tầm chiều mát, thằng bạn lâu ngày không gặp hỏi tôi: “Mày đang chơi crypto à? Tụi trong công ty tao đứa nào cũng bảo giờ phải biết chút chút không là tụt hậu. Nhưng mà tao chả hiểu gì hết, nào là DeFi, nào là Wallet, rối vãi đạn!”

Tôi cười: “Ừ, cái này giống như lần đầu ra chợ chứng khoán, đọc bảng điện tử mà tưởng đang coi chữ Hán. Không sao, từ từ là hiểu. Ngồi đây, anh em mình nhâm nhi ly trà đá, tôi nói cho nghe 9 thuật ngữ cơ bản mà dân chơi crypto, dù không đầu tư cũng nên biết để khỏi bị hớ.”

Đây là những kiến thức đơn giản, dễ hiểu mà tôi đúc rút từ kinh nghiệm vấp ngã thực tế. Mong là giúp được anh em mới bước chân vào thế giới này một cách đỡ đau hơn.

1. Crypto là gì?

Crypto là viết tắt của cryptocurrency – tiền điện tử. Loại tiền này không như tiền giấy, nó không cầm nắm được, mà tồn tại dưới dạng kỹ thuật số. Bitcoin (BTC) là cái tên nổi tiếng nhất, ra đời năm 2009.

2. Blockchain

Đây giống như cuốn sổ cái công khai, nơi lưu trữ mọi giao dịch mà ai cũng có thể xem. Mỗi “block” là một nhóm giao dịch, nối tiếp nhau như chuỗi – nên gọi là "block-chain". Ví dụ dễ hiểu là: blockchain như sổ nợ của bà ba bán tạp hóa, có điều bà Ba ghi theo kiểu tiên tiến và không ai sửa được trang đã viết.

3. Wallet – Ví điện tử

Không có ví, không giữ được tiền. Ví crypto có hai loại: nóng (trên sàn điện tử như OKX, Binance) và lạnh (offline, an toàn hơn). Nhớ giữ kỹ “khóa riêng tư” – mất là coi như mất cả ví.

4. Sàn giao dịch

Giống như chợ vậy. Anh em lên sàn như OKX hoặc Binance để mua – bán – trao đổi crypto. Nên chọn sàn lớn, uy tín, hỗ trợ tốt tiếng Việt là ngon. Cá nhân tôi đang dùng cả hai:

• OKX – mượt, dễ chơi, hỗ trợ nhiều dự án
• Binance – sàn lớn nhất, thanh khoản cao

5. Altcoin

Bitcoin là vua, còn ngoài ra gọi là altcoin (alternative coin). Ethereum (ETH), Solana (SOL), Dogecoin (DOGE)… đều là altcoin. Mỗi coin lại có mục tiêu khác nhau: hợp đồng thông minh, trò chơi, NFT…

6. FOMO

Sợ bị bỏ lỡ. Ví dụ giá Bitcoin đang tăng mạnh, anh em sợ không lên tàu thì mất cơ hội, thế là nhảy vào mua lúc đỉnh. Rất dễ toang. Trên blog Đồng tiền khôn khéo, tôi từng kể vụ FOMO khiến mình “bay màu” gần tháng lương, anh em có thể đọc lại tại đây.

7. HODL

Nguồn gốc từ lỗi chính tả của từ “HOLD”. Mang nghĩa: dù bão tố thị trường, vẫn giữ coin, không bán tháo. “HODL tới cùng”. Nhưng nhớ đã HODL thì phải chọn coin chất lượng và nghiên cứu rõ ràng, không HODL theo kiểu mê muội.

8. Pump & Dump

Nhóm cá mập đẩy giá coin lên (pump), tạo hiệu ứng để FOMO dính vào, sau đó xả hàng (dump). Kết quả anh em mua lúc đỉnh, bán lúc đáy, lỗ đau đớn. Có thể tìm hiểu thêm trong bài phân tích từng chia sẻ ở blog tại đây.

9. DYOR

Viết tắt của “Do Your Own Research” – tự nghiên cứu trước khi đầu tư. Đừng nghe ai nói hay là đâm đầu theo. Kể cả bài viết này. Hãy tìm hiểu thêm, đọc nhiều, hỏi nhiều để tự tin với quyết định của mình.

Chốt lại một câu chân tình

Thế giới crypto hấp dẫn, mới mẻ, hứa hẹn nhưng cũng rất mạo hiểm nếu anh em bước vào mà không có “áo giáp kiến thức”. Bài này là áo mỏng thôi, anh em muốn đào sâu thêm có thể ghé blog Đồng tiền khôn khéo để đọc thêm những bài như: Crypto cho người lương 8 triệu: Có nên chơi không?.

Còn nếu đã sẵn sàng để tìm hiểu sâu hơn, mở ví và quan sát thị trường thực tế, anh em có thể bắt đầu bằng hai sàn tôi đã tin dùng suốt thời gian qua:

• Đăng ký OKX: https://okx.com/join/40197244
• Đăng ký Binance: https://www.binance.com/join?ref=144143876

Không ai dạy anh em giỏi bằng chính những va vấp của anh em. Nhưng "va" phải có lý trí, và "vấp" thì phải biết dậy đúng lúc. Vì thế, hãy học cách đồng hành với thị trường một cách khôn khéo – như tên blog này là Đồng tiền khôn khéo.

Nếu thấy bài này có ích, mời anh em theo dõi thêm các chia sẻ trà đá đầu tư, chuyện đời – chuyện tiền bạc tại:

• Fanpage Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61576362764693
• Kênh YouTube Đồng tiền khôn khéo: https://www.youtube.com/@dongtienkhonkheo

Hẹn gặp lại anh em tại ly trà đá tiếp theo!