Series: NHỮNG MÔ THỨC KIẾM TIỀN NGOÀI XÃ HỘI (mức độ cơ bản) - kênh Đồng tiền khôn khéo.
...
BÀI 6 - CHỌN CON ĐƯỜNG PHÙ HỢP
.
1. Mở đầu: Đứng giữa ngã ba đường
Ai trong đời cũng ít nhất một lần tự hỏi: “Mình nên đi con đường nào để kiếm sống, để tiến lên, để có một cuộc đời đủ đầy?”
Người trẻ thì băn khoăn: làm thuê hay khởi nghiệp? Người trung niên thì trăn trở: tiếp tục đi làm công ăn lương hay dấn thân làm ăn riêng? Người lớn tuổi thì tự hỏi: giữ an toàn hay liều một lần cuối để có cái gọi là “của để dành”?
Tiền bạc, sự nghiệp, con đường kiếm sống… không chỉ là câu chuyện “kiếm bao nhiêu”, mà còn là câu chuyện chọn cách kiếm như thế nào. Và chính cách kiếm tiền mới quyết định cuộc đời ta sẽ đi đâu về đâu.
2. Bậc thang kiếm tiền – đi từng nấc mới chắc
Không ai vừa bước ra đời là lập tức sở hữu công ty nghìn tỷ, điều hành tập đoàn, xây dựng hệ thống. Muốn hay không, ta đều phải đi từng nấc:
-
Bậc 1: Kiếm tiền bằng sức.
Bán sức lao động, lấy công làm lãi. Công nhân, lao động phổ thông, shipper, thợ hồ, người chạy xe ôm… Đây là bậc nền tảng nhất, dễ bắt đầu, ít rủi ro. Nhưng nếu chỉ dừng mãi ở đây, ta sẽ bị giới hạn bởi sức khỏe, tuổi tác, và thời gian 24h/ngày. -
Bậc 2: Kiếm tiền bằng trí.
Sử dụng kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm để tạo thu nhập. Bác sĩ, kỹ sư, luật sư, chuyên gia, nhà thiết kế, coder… Đây là nấc giúp ta có vị thế, thu nhập cao hơn, nhưng vẫn còn giới hạn bởi “cái đầu của chính mình”. Làm nhiều thì có nhiều, nghỉ là hết. -
Bậc 3: Kiếm tiền bằng đòn bẩy.
Lúc này ta biết tận dụng: vốn, công nghệ, nhân lực, kênh bán hàng, thậm chí là uy tín của người khác để gia tăng thu nhập. Doanh nhân, nhà đầu tư, chủ cửa hàng, người làm môi giới giỏi… đều đang dùng đòn bẩy. Nhưng đòn bẩy luôn có hai mặt: nếu không tỉnh táo, chỉ cần một cú trượt là mất sạch. -
Bậc 4: Kiếm tiền bằng hệ thống.
Đây là nấc cao nhất – khi ta xây dựng được thương hiệu, cộng đồng, kênh truyền thông, nền tảng công nghệ, sản phẩm có bản quyền…. Tiền tự đến từ bản quyền, nhượng quyền, quảng cáo, hoa hồng, chia sẻ lợi nhuận. Đỉnh cao là “ngủ cũng có tiền”. Nhưng để đến đây, ta phải đánh đổi cả thời gian, kiên trì, tầm nhìn, và cả những thất bại đau đớn.
3. Không có con đường nào miễn phí
Nhiều người sai lầm ở chỗ: chỉ nhìn thấy “đỉnh cao” mà quên mất “cái giá”.
-
Kiếm tiền bằng sức – cái giá là sức khỏe, tuổi trẻ.
-
Kiếm tiền bằng trí – cái giá là áp lực tri thức, cạnh tranh khốc liệt.
-
Kiếm tiền bằng đòn bẩy – cái giá là rủi ro, đôi khi trả bằng tất cả vốn liếng.
-
Kiếm tiền bằng hệ thống – cái giá là sự kiên trì dài hạn, những năm tháng chật vật trước khi hái quả ngọt.
Không có con đường nào dễ. Nhưng có một sự thật: mỗi người sẽ phù hợp với từng mô thức ở từng thời điểm khác nhau của đời mình.
4. Chọn con đường theo giai đoạn cuộc đời
-
Tuổi trẻ (18–30):
Đây là giai đoạn ta thường bắt đầu từ “sức”, rồi dần chuyển sang “trí”. Ai thông minh sẽ biết tranh thủ học nghề, học kỹ năng, mở rộng quan hệ. Bởi tuổi trẻ còn sức, còn thời gian, còn cơ hội thử và sai.
👉 Nếu cứ chỉ mãi chạy theo đồng lương tay chân mà không học thêm gì, sau 30 sẽ thấy con đường dần cụt. -
Trung niên (30–45):
Đây là giai đoạn cần bắt đầu nghĩ đến “đòn bẩy”. Không thể mãi làm một mình. Cần biết dùng vốn, dùng người, dùng kênh, dùng công nghệ. Đây cũng là lúc trách nhiệm gia đình, con cái, cha mẹ già buộc ta phải nghĩ xa hơn chuyện cơm áo hằng ngày.
👉 Nhiều người ở tuổi này vỡ nợ, mất hết, vì bước vào “đòn bẩy” mà thiếu hiểu biết. Nhưng cũng có người giàu lên nhanh chóng nhờ tận dụng đúng. -
Sau 45–50:
Đây là giai đoạn hoặc đã có hệ thống, hoặc quay về sống an nhàn. Không còn nhiều sức để liều lĩnh. Người thành công ở tuổi này thường đã có tài sản, doanh nghiệp, thương hiệu, cộng đồng… tạo ra dòng tiền đều đặn.
👉 Ai không chuẩn bị từ sớm thì về già thường chỉ còn hai lựa chọn: hoặc tiếp tục đi làm thuê, hoặc sống dựa vào con cái.
5. Bài học then chốt: Hiểu mình, hiểu thời
Không phải ai cũng cần giàu, không phải ai cũng phải trở thành ông chủ tập đoàn hay YouTuber triệu sub. Nhưng ai cũng cần hiểu các mô thức kiếm tiền để không bị dắt mũi trong cuộc chơi của người khác.
Nếu chỉ biết “bán sức” mà không biết “bán trí”, ta sẽ mãi loay hoay trong vòng lặp.
Nếu chỉ biết “dùng trí” mà không biết “dùng đòn bẩy”, ta sẽ vất vả cả đời.
Nếu chỉ biết “dùng đòn bẩy” mà không đủ tỉnh táo, ta sẽ mất tất cả.
Nếu muốn xây “hệ thống” mà không đủ kiên nhẫn, ta sẽ bỏ cuộc nửa chừng.
👉 Điều quan trọng nhất: chọn con đường phù hợp với bản thân, với giai đoạn, với nguồn lực.
6. Những ví dụ thực tế
-
Anh A – từng là công nhân khu công nghiệp, ban ngày đi làm, ban đêm học thêm nghề lập trình. Sau 5 năm, anh chuyển sang làm coder, thu nhập gấp 5 lần. 10 năm sau, anh mở công ty phần mềm, hiện đã có hệ thống vận hành, bản thân chỉ cần giám sát.
-
Chị B – làm giáo viên tiếng Anh, sau đó biết tận dụng công nghệ để mở lớp online. Dần dần chị có thương hiệu, hàng ngàn học viên theo học, rồi mở trung tâm, tạo ra hệ thống giáo viên dưới quyền.
-
Anh C – kinh doanh nhỏ lẻ, vay vốn quá sức, dùng đòn bẩy sai cách. Một biến cố dịch bệnh cuốn trôi tất cả. Đến giờ vẫn gượng dậy, nhưng bài học là: đòn bẩy mà không có kiến thức quản trị = con dao hai lưỡi.
7. Lời kết: Chọn để sống, không phải chọn để đua
Nhiều người tưởng rằng phải giàu có, phải “thành công vang dội” mới là sống đúng. Nhưng sự thật là: không nhất thiết phải làm giàu, nhưng nên hiểu về các mô thức kiếm tiền để sống tỉnh táo.
Bởi nếu không hiểu, ta sẽ bị cuốn vào cuộc chơi của người khác – nơi mà mình luôn là người thua thiệt.
Còn nếu hiểu, ta sẽ biết chọn đúng: lúc nào nên đi bằng sức, lúc nào nên nâng cấp bằng trí, lúc nào dám dùng đòn bẩy, và lúc nào đủ sức xây hệ thống.
👉 Sống tỉnh táo mới là giàu có thật sự.
-------
Các bài viết trong series này:
BÀI 1: Tại sao phải hiểu các mô thức kiếm tiền?
BÀI 2: Kiếm tiền bằng sức
BÀI 3: Kiếm tiền bằng trí
BÀI 4: Kiếm tiền bằng đòn bẩy
BÀI 5: Kiếm tiền bằng hệ thống
BÀI 6: Chọn con đường phù hợp
-------
Anh em có thể đọc tiếp các series bài viết khác về TÀI CHÍNH CÁ NHÂN Ở ĐÂY.
Nhận xét
Đăng nhận xét