Series: HỌC CÁCH LẬP KẾ HOẠCH (mức độ cơ bản) - kênh Đồng tiền khôn khéo.
...
Bài 2: Nghệ thuật đặt mục tiêu – chọn đúng cái để theo đuổi
Trong cuộc sống và hành trình kiếm tiền, nhiều khi cái khó không nằm ở chỗ làm thế nào, mà nằm ở chỗ chọn cái gì để làm. Nói nghe đơn giản, nhưng thực ra phần lớn thất bại đều đến từ việc ngay từ đầu đã chọn sai mục tiêu hoặc chạy theo những mục tiêu không thuộc về mình.
1. SMART vs mục tiêu linh hoạt
Người ta hay nhắc đến nguyên tắc SMART: Specific – Measurable – Achievable – Relevant – Time-bound (cụ thể, đo lường được, khả thi, liên quan, có thời hạn). Đây là một khung cơ bản, khá hữu ích để giúp anh em không đặt mục tiêu viển vông, mơ hồ kiểu: “Tôi muốn giàu”, “Tôi muốn hạnh phúc”.
Ví dụ: thay vì nói “Tôi muốn có nhiều tiền”, thì mục tiêu SMART có thể là: “Trong 12 tháng tới, tôi muốn tích lũy được 200 triệu đồng từ công việc chính và thêm 50 triệu từ đầu tư nhỏ lẻ.”
Tuy nhiên, vấn đề là cuộc đời đâu phải lúc nào cũng thẳng như thước kẻ. Mục tiêu đặt ra hôm nay có thể mai đã phải chỉnh. Nhiều anh em áp dụng SMART quá cứng nhắc, cuối cùng bị bó buộc, thấy sai hướng nhưng vẫn cố lao theo.
Thế nên, mục tiêu cần có tính linh hoạt. Hãy coi mục tiêu như một chiếc la bàn: chỉ hướng thì rõ, nhưng đường đi thì có thể uốn lượn, điều chỉnh khi địa hình thay đổi. Ví dụ: đặt mục tiêu “Tôi muốn xây dựng nguồn thu nhập thụ động từ bất động sản trong 5 năm tới” – nhưng trong quá trình làm, có thể anh em nhận ra cơ hội tốt hơn ở kinh doanh hoặc tài chính, thì hoàn toàn có thể xoay trục.
2. Phân tầng mục tiêu: ngắn hạn – trung hạn – dài hạn
Một sai lầm lớn là đặt mục tiêu dồn hết vào ngắn hạn, kiểu: “Trong 6 tháng phải kiếm 1 tỷ”. Kết quả là dễ chọn cách nhanh mà liều, dính rủi ro cao. Ngược lại, có người đặt mục tiêu quá xa xôi: “Tôi muốn tự do tài chính trong 20 năm nữa” – nhưng không biết 1 năm tới sẽ làm gì.
Giải pháp là phân tầng mục tiêu:
-
Ngắn hạn (3–12 tháng): những việc cụ thể, dễ đo lường. Ví dụ: đọc 12 cuốn sách, tiết kiệm 100 triệu, giảm 5kg.
-
Trung hạn (1–3 năm): xây dựng năng lực, nền tảng. Ví dụ: mở công ty riêng, học thêm một kỹ năng mới, tạo dòng tiền đều từ đầu tư nhỏ.
-
Dài hạn (5–10 năm+): hình ảnh lớn của cuộc đời. Ví dụ: tự do tài chính, có cơ ngơi ổn định, đạt một vị trí nhất định trong ngành.
Ngắn hạn là những bước đi, trung hạn là con đường, còn dài hạn là đích đến. Nếu thiếu 1 trong 3, kế hoạch sẽ khập khiễng.
3. Nguyên tắc “ít mà chất”
Một cạm bẫy phổ biến: ôm đồm quá nhiều mục tiêu cùng lúc. Nào là học tiếng Anh, tập gym, kiếm tiền, xây dựng quan hệ, đi du lịch, tham gia khóa học… Kết quả là cái nào cũng nửa vời.
Kinh nghiệm của tôi và của nhiều người đi trước là: mỗi giai đoạn chỉ cần tập trung 1–3 mục tiêu thật sự quan trọng.
Ví dụ: năm nay chỉ đặt 3 cái:
-
Tích lũy 300 triệu.
-
Hoàn thiện kỹ năng marketing.
-
Giữ sức khỏe – tập thể dục 4 buổi/tuần.
Còn những thứ khác, để sau. Bởi cuộc đời dài, đâu cần tất cả phải xong ngay trong một năm.
4. Cách tránh sai lầm khi đặt mục tiêu
-
Đừng đặt mục tiêu theo cảm xúc nhất thời. Có người xem một clip truyền cảm hứng xong lao ra đăng ký học võ, học đàn, học chứng khoán cùng lúc. Sau vài tuần, bỏ hết.
-
Đừng chạy theo người khác. Thấy bạn bè mua đất, cũng lao theo mua đất; thấy người ta kinh doanh online, mình cũng thử, trong khi bản thân không hứng thú và không đủ năng lực.
-
Đừng để mục tiêu của mình chỉ là bản sao của xã hội. Mua nhà, mua xe, lấy vợ/chồng, sinh con… – nhiều khi không phải ước mơ của mình, mà là do áp lực người khác gắn vào.
Mục tiêu đúng là mục tiêu khi nó làm anh em thấy có động lực, thấy bản thân “sáng lên” mỗi khi nghĩ về nó.
Kết
Đặt mục tiêu đúng giống như chọn được ngôi sao dẫn đường. Đi có thể lâu, có thể vòng vèo, nhưng cuối cùng sẽ đến nơi. Ngược lại, chọn sai mục tiêu thì càng nỗ lực, càng chạy nhanh, càng lạc xa.
Vậy nên, hãy nhớ:
-
Mục tiêu rõ ràng nhưng linh hoạt.
-
Có phân tầng ngắn hạn – trung hạn – dài hạn.
-
Ít mà chất, chỉ tập trung vào 1–3 điều quan trọng.
-
Không chạy theo cảm xúc nhất thời hay người khác.
Đây chính là nghệ thuật chọn đúng cái để theo đuổi – nền tảng để mọi kế hoạch sau này có ý nghĩa.
-------
Các bài viết trong series này:
BÀI 1: Vì sao phải lập kế hoạch?
BÀI 2: Nghệ thuật đặt mục tiêu
BÀI 3: Biến mục tiêu thành hành động
BÀI 4: Quản trị rủi ro và sự linh hoạt
BÀI 5: Bí quyết để không bỏ cuộc giữa chừng
-------
Anh em có thể đọc tiếp các series bài viết khác về TÀI CHÍNH CÁ NHÂN Ở ĐÂY.
Nhận xét
Đăng nhận xét