Series: HỌC CÁCH LẬP KẾ HOẠCH (mức độ cơ bản) - kênh Đồng tiền khôn khéo.
...
BÀI 4: QUẢN TRỊ RỦI RO & SỰ LINH HOẠT
(Nghệ thuật “giữ vững tay lái” giữa dòng đời biến động)
1. Vì sao phải tính rủi ro ngay từ khi lập kế hoạch?
-
Cuộc đời vốn vô thường: Bạn muốn đi thẳng, đời sẽ quăng vài khúc cua. Bạn muốn nắng đẹp, nó lại đổ mưa.
-
Kế hoạch chỉ là bản đồ trên giấy: ra thực tế, đường có khi bị chặn, có khi xây cầu mới, có khi… cấm xe. Nếu không có phương án, bạn dễ rơi vào hoảng loạn, bỏ cuộc.
-
Tâm thế “chuẩn bị trước”: Khi đã tính tới rủi ro, nếu nó xảy ra, bạn chỉ việc “kéo file dự phòng” ra dùng. Lúc đó bình tĩnh hơn, sáng suốt hơn.
Ví dụ: Bạn lên kế hoạch mở quán cà phê. Nếu chỉ tính “quán sẽ đông khách”, khi khách vắng, bạn dễ sụp đổ. Nhưng nếu đã chuẩn bị:
-
Kế hoạch A: khách đông, phát triển thêm.
-
Kế hoạch B: khách vừa vừa, tối ưu chi phí, chạy thêm kênh online.
-
Kế hoạch C: khách ít, sẵn sàng cắt lỗ nhanh, rút vốn quay vòng sang mô hình nhỏ hơn.
=> Bạn không chết ngộp vì bất ngờ.
2. Nguyên tắc “Kế hoạch A – B – C”
Đơn giản như chơi game: luôn có mạng dự phòng.
-
Plan A: Mục tiêu chính, con đường bạn muốn đi nhất.
-
Plan B: Phương án thay thế, vẫn đạt được phần nào mục tiêu, nhưng khác cách.
-
Plan C: Phương án thoát hiểm – mất ít nhất có thể, bảo toàn lực để đánh lại ván sau.
Ví dụ: Bạn đặt mục tiêu “tích 1 tỷ trong 3 năm”.
-
A: Làm ăn kinh doanh chính, lời đều đều.
-
B: Nếu kinh doanh không như mong, cắt nhỏ ra: vừa kinh doanh vừa đi làm, vừa đầu tư an toàn.
-
C: Nếu thất bại, giữ được ít vốn, tạm thời lùi 1 năm, nhưng không để mất trắng, vẫn bảo toàn sức khỏe, quan hệ, uy tín.
3. Khi nào nên kiên trì – khi nào nên đổi hướng?
Đây là chỗ khó nhất. Người thành công không phải cứ cắm đầu lao thẳng, mà họ biết bẻ lái đúng lúc.
-
Nên kiên trì khi:
-
Rào cản chỉ là khó khăn tạm thời (ví dụ: khách hàng chậm thanh toán, dự án trục trặc kỹ thuật nhỏ).
-
Cái bạn đang làm vẫn đúng hướng dài hạn, chỉ cần thêm thời gian.
-
-
Nên đổi hướng khi:
-
Cái bạn làm không còn phù hợp thị trường (ví dụ: bán máy ảnh film khi cả thế giới chuyển sang kỹ thuật số).
-
Giá phải trả quá đắt, vượt xa lợi ích thu được (tiêu hao sức khỏe, gia đình, uy tín…).
-
Bản thân bạn thay đổi, không còn phù hợp với mục tiêu cũ nữa.
-
=> Nói cách khác: kiên trì với mục tiêu, linh hoạt với con đường.
4. Ứng biến – kỹ năng sống còn
Người ta thường tưởng thành công là do kế hoạch hoàn hảo. Sai.
Thực tế: Thành công là nhờ ứng biến giỏi.
-
Bill Gates khởi nghiệp viết phần mềm cho máy tính, nhưng nếu IBM không gọi, chắc ông cũng không nổi. Ông ứng biến rất nhanh để ký hợp đồng rồi sau đó… chỉnh sản phẩm cho phù hợp.
-
Người làm ăn nhỏ lẻ: nhiều khi không sống nhờ cái đã tính, mà nhờ “nghĩ ra cách khác” khi gặp tình huống bất ngờ.
Ứng biến không có nghĩa là “xoay như chong chóng”. Ứng biến là:
-
Vẫn giữ mục tiêu cốt lõi (ví dụ: muốn tự do tài chính).
-
Nhưng sẵn sàng đổi chiến thuật, đổi công cụ để đạt được nó.
5. Bài học rút ra
-
Không có kế hoạch nào bất bại. Nếu nghĩ mình lên xong rồi sẽ đi êm ru thì… ảo tưởng.
-
Luôn có phương án dự phòng. Thua keo này bày keo khác, quan trọng là còn sức mà chơi tiếp.
-
Linh hoạt nhưng không lung lay. Cái gốc phải rõ, còn nhánh thì uốn tùy tình huống.
-
Thành công thuộc về người biết xoay xở thông minh.
👉 Kết: Lập kế hoạch không phải để “khóa mình trong khuôn”, mà là để có la bàn trong tay. La bàn chỉ hướng Bắc, nhưng trên đường đi, bạn vẫn phải né đá, lội suối, thậm chí leo núi. Ai vừa có la bàn, vừa biết dò đường, vừa sẵn sàng đổi lối mòn khi cần – người đó mới đi xa.
-------
Các bài viết trong series này:
BÀI 1: Vì sao phải lập kế hoạch?
BÀI 2: Nghệ thuật đặt mục tiêu
BÀI 3: Biến mục tiêu thành hành động
BÀI 4: Quản trị rủi ro và sự linh hoạt
BÀI 5: Bí quyết để không bỏ cuộc giữa chừng
-------
Anh em có thể đọc tiếp các series bài viết khác về TÀI CHÍNH CÁ NHÂN Ở ĐÂY.
Nhận xét
Đăng nhận xét